De naam “Halloween” is afgeleid van All Hallows Eve (Allerheiligenavond), de avond voor Allerheiligen, 1 november. In de Keltische kalender begon het jaar op 1 november, dus 31 oktober was oudejaarsavond. De oogst was dan binnen, het zaaigoed voor het komende jaar lag klaar en was er even tijd voor een vrije dag, het Keltische Nieuwjaar of Samhain.

Samhain was ook nog om een andere reden zeer bijzonder: Op het eiland Groot-Brittannië werd Halloween vooral door de Kelten gevierd, die geloofden dat op die dag de geesten van alle overleden mensen van het afgelopen jaar terugkwamen om te proberen een levend lichaam in bezit te nemen voor het komende jaar. Om de boze geesten af te weren droegen de Kelten maskers.

In de 9e eeuw stak een Europees christelijk gebruik de zee over en vermengde zich met het Halloween feest. Op Allerzielen gingen in lompen gehulde christenen in de dorpen rond en bedelden om zielencake (brood met krenten).  Ze beloofde een gebed op te zeggen voor de overleden dierbare van de schenker van een brood, zodat de overleden dierbare op die manier de bevrijding van de straffen van het vagevuur zou krijgen en de opname in de hemel te versnellen. Dit is waarschijnlijk de voorloper van de trick-or-treat tocht die wij nu kennen.

In de Verenigde Staten maakte het feest vooral opgang in de tweede helft van de 19e eeuw, toen grote groepen Ierse en Schotse immigranten het land binnenkwamen. In de VS dook in deze tijd de bekende jack-o’-lantern op, een uitgeholde pompoen die op een gezicht lijkt. Wereldwijd is dit waarschijnlijk het bekendste symbool van Halloween geworden.

Gedurende een groot deel van de 20e eeuw was Halloween in de VS vooral een kinderfeest. Tijdens dit kinderfeest gaan de kinderen ‘s-avonds verkleed langs de deuren en vragen om een traktatie (trick or treat). Vaak heeft de bewoner dan snoep in huis, waaruit de kinderen kunnen kiezen. De huizen die deelnemen, zijn herkenbaar door zichtbare Halloween versieringen. Vanaf 1980 werd het ook steeds meer een feest voor volwassenen. De verkleedpartijen en het griezelaspect werden steeds belangrijker.

Halloween in Nederland

In Nederland wordt tegenwoordig steeds meer aandacht besteed aan het Halloween. Kinderen gaan samen met hun ouders langs de deuren en halen snoep op. Veel lagere scholen organiseren een trick-or-treat-tocht.

Uit onderzoek in 2018 bleek dat inmiddels meer dan de helft van de Nederlandse bevolking Halloween vierde. Halloween bleek het minder goed te doen in de provincies Groningen, Drenthe, Zeeland en Utrecht, waar het Sint-Maartensfeest op 11 november belangrijker is, meer waarschijnlijk dan in de rest van Nederland.